Menu główne:
Położenie Białki Tatrzańskiej
Białka Tatrzańska to góralska wieś położona w województwie małopolskim, posiadająca niezwykle
atrakcyjne środowisko geograficzne. Umiejscowiona jest blisko Tatr Polskich i Słowackich,
15 km od Nowego Targu i 20 km od Zakopanego.
Wieś o zabudowie ulicowej ciągnie się na dugości 8 km. Najwyżej położona jest Kaniówka - 725 m n. p. m..
za tereny położone na Grapie czyli bliżej Przeomu Białki znajdują się na wysokości 650 m n. p. m.
Zabudowa wsi rozciąga się wzdłuż doliny rzecznej, miejscami szerokiej na 1,5 km, otwartej na
południe ku Tatrom Bielskim.
Miejscowość położona jest pomiędzy Wierchami wznoszącymi się powyżej 900 m n. p. m.
Należy do nich: Wierch Koszarków (969 m), Wierch Jankulakowski (934m), Wysoki (947 m),
Kustwański i Kotelnica na wysokoci 917 m n. p. m. Przez białczańskie wierchy prowadzi Wierchowa
Droga zwana też Drogą Królewską, którą jak głosi legenda, miejscowi górale przeprowadzili
króla Jana Kazimierza uciekajcego przed Szwedami na Węgry. Jest to jeden z piękniejszych szlaków turystycznych.
Po wschodniej stronie góruje nad Białką osypujące się urwisko Litwinowej Grapy (Litwinki) - zbudowane
z piaskowców i łupków fliszowych. Białka Tatrzańska ma klimat górski. Jednak tutaj jest on dużo
łagodniejszy niż w pobliskich Tatrach. Lato jest w Białce ciepłe, z najwyszymi temperaturami
w lipcu i sierpniu. Zimy są chodne, czesto z obfitymi opadami śniegu. Temperatury w styczniu mogą spadać nawet poniżej -30 stopni C. Dzięki położeniu i
urozmaiconej rzeźbie terenu oraz silnemu rozcięciu górskich zboczy istnieją miejsca, w których bardzo długo zalega śnieg (nawet do 120 - 130 dni) o gruboci 40 - 80 cm.
Ciśnienie atmosferyczne jest niskie, a rozrzedzone powietrze zwiększa intensywność promieniowania sonecznego, które jest tu większe o 10 do 20% niż na nizinach.
Wypoczynkowi i rekreacji sprzyja mniejsze zachmurzenie, szczególnie w okresie jesieni:
Dużą wartością środowiska przyrodniczego wsi jest rzeka Białka o dugoci 41,2 km i powierzchni dorzecza 229,9 km2, która wypływa z Tatr Wysokich.
Nad Białką znajduje się rezerwat krajobrazowy przy drodze do Nowej Białej. Jest to urocze miejsce, gdzie rzeka płynie pomiędzy wapiennymi skałkami -
Kramnicą (688 m n. p. m.) i Obłazową (670 m n. p. m.). Rzeka Białka naley do najczystszych rzek Podhala. Jakość jej wody w ocenie fizyko - chemicznej i
bakteriologicznej minimalnie ustępuje normom klasy pierwszej. W nurtach Białki żyje wiele gatunków ryb, między innymi pstąrgi i lipienie. Jej normalny
przepływ wynosi okoo 5m3 na sekund, a podczas wiosenne - letnich wezbra nawet 200 - 300m3.
BIAłKA
Przepiyknie się tocom
Srybrne rzeki fale
Zaprosajom syćkik
Na Skolne Podhale
Z pluskaniem wodzicka
Po skolak se leci
Kompiom się w niej latem
I starsi i dzieci białka
Nad brzegiem tyj rzeki
Pełno ludzi bywo
Pełno tu letników
W słonku się wygrzewa
Jak im jest gorąco
Kryjom si w olsyny
Bo nad wodom rosnom
Olchy i wirbiny
W gałęziach ptosecek
Wesoło se śpiewo
Ze rzeka i wioska
Białka się nazywo
Ze ta wioska Białka
To piykno dziedzina
Może na Podhalu
Drugiej takiej ni ma
Lasy i tereny zadrzewione zajmują około 20% powierzchni wsi. Zalesione są głównie skłony grzbietu zachodniego, zwłaszcza w źródowych odcinkach
bocznych dolin rzeki Białki. Lasy należą do piętra lasów mieszanych regla dolnego - przeważa świerk, z małą domieszką jodły i pojedyńczo usytuowanymi
sosnami. O bogactwie florystycznym białczaskich lasów stanowi także mchy i krzewinki (borówka, malina, brusznica). Lasy zasobne są w wiele gatunków
grzybów.
Natomiast wzdłuż koryta Białki występują głównie młode łęgi olchowe z mieszanymi gatunkami drzew liciastych, rzadziej iglastych.
Okoliczne lasy i bory charakteryzują się rónorodności fauny. Oprócz bogactwa gatunkowego ptaków (dzięcioł duży, szpak, kukułka, jaskóka, kwiczoł,
myszołów) żyją tu również zające - szaraki, sarny, dziki a także lisy, wilki i inne zwierzęta.
Większą od lasów przestrzeń zajmują we wsi pola rorne i kośne łąki. Przeznacza się je teraz głównie pod uprawę koniczyny i produkcj siana
wykorzystywanego w chowie krów.
Obecnie Białka liczy 1943 mieszkaców i około 520 domów. Mieszkańcy wsi żyją przeważnie z rolnictwa i turystyki. W rolnictwie zatrudnionych jest około
950 osób, natomiast w usugach pracuje około 500 osób.
Duża część społeczeństwa białczańskiego regularnie wyjeżdża, bądź przebywa na stałe w Stanach Zjednoczonych i stąd sporo domów stoi pustych. Dzięki
tym wyjazdom oraz przedsiębiorczości mieszkańców zwłaszcza w kierunku rozwoju turystyki wieś należy do jednej z bogatszych na Podhalu.
Historia Białki Tatrzańskiej..>>
<<wstecz
Opracowanie:© 2001, Alina Pilch, Białka Tatrzańska latem i zimą, wydanie własne.Nieoficjalny herb wsi wzorowany na pierwszej pieczęci Białki (ok. 1773 r.).